Is de Catalaanse crisis een binnenlandse aangelegenheid van Spanje, of mogen andere Europese landen daar openlijk een mening over hebben. De standpunten in Europa lopen uiteen.
De Belgische en Luxemburgse premiers roepen de Spaanse minister-president Mariano Rajoy op tot een “politieke dialoog” met Catalonië. Dat zeiden ze bij aankomst voor de EU-top in Brussel. Premier Mark Rutte viel zijn beide liberale collega’s niet bij. “Dit is een zaak tussen de Spaanse regering en een Spaanse regio.”
Rutte vindt het “zeer ongepast om er iets over te zeggen. Er is pas een rol voor de Europese Unie als Spanje daar om vraagt.”
De Catalaanse leider Carles Puigdemont heeft wel om steun van de EU gevraagd. Hij heeft donderdag in een brief aan Rajoy ook opnieuw aangedrongen op overleg.
De Spaanse premier wilde in Brussel geen commentaar geven op het conflict met Catalonië. Zonder een woord te zeggen liep hij het gebouw van de Europese Raad binnen. Hij dreigt het Catalaanse zelfbestuur op te heffen en de regio weer onder controle van Madrid te brengen. Volgens Puigdemont kan het regionale parlement over een formele onafhankelijkheidsverklaring stemmen als overleg met Madrid uitblijft.
Politieke crisis Spanje
Volgens de Luxemburgse premier Xavier Bettel is een "politieke discussie” de beste optie. "Elk vertoon dat de een sterker is dan de ander is niet de beste oplossing." Ook zijn Belgische collega Charles Michel zit op die lijn. Hij veroordeelt het hardhandige optreden van de Spaanse politie tijdens het referendum over onafhankelijkheid op 1 oktober hard.
Michel heeft de Spaanse en Catalaanse overheden zaterdag opnieuw gevraagd hun zenuwenoorlog te staken. "Dit is geen juridische, maar een politieke crisis, die fundamentele vrijheden op het spel heeft gezet.” Spanje zou woedend zijn over zijn uitspraken.
De Catalaanse leider Carles Puigdemont bleef donderdagochtend vaag over de vraag of hij nu wel of niet de onafhankelijkheid van Catalonië heeft uitgeroepen.
In een brief aan de Spaanse premier Mariano Rajoy drong hij opnieuw aan op overleg. Komt dat overleg er niet, dan zou het regionale parlement over een formele onafhankelijkheidsverklaring kunnen stemmen, schreef hij.
Spanje wil Catalaans bestuur zaterdag opschorten
De Spaanse regering had Puigdemont om duidelijkheid gevraagd. In een reactie op de verklaring van Puigdemont schreef de regering van Mariono Rajoy donderdagochtend dat de voorbereidingen worden doorgezet om de Catalaanse autonomie aanstaande zaterdag op te schorten en nieuwe verkiezingen in de noordoostelijke regio uit te schrijven.
De Spaanse Senaat zal zaterdag stemmen over het niet eerder gebruikte artikel 155 uit de grondwet. Het gevaar van een escalatie is hierdoor groot.
Als de regering in Madrid zaterdag de Catalaanse autonomie opschort, geeft dat de Catalaanse separatisten een sterk pr-argument om formeel de onafhankelijkheid van de regio uit te roepen.